از نهاوند تا ماندال
در اقدامی فرهنگی هنری عکاسان محمد پیرحیاتی(مونس) و محمود پیرحیاتی کتاب از «نهاوند تا ماندال» را تقدیم نمودند به مردم شریفِ نهاوند و شهر تاریخی فرهنگی اشان که متن این تقدیمی را در ذیل این سطور مشاهده می فرمایید:
این ره توشهی سلوکی – بین راهی- را تقدیم میداریم به شهر تاریخی، فرهنگی، هنری و ادبیِ نهاوند – شهر پدریامان - و مردمِ نجیب ، شریف و فرهیختهاش که حضور پرشور و شعورشان در نمایشگاه عکاسیِ از« نهاوند تا ماندال» تاثیری از جنس " شفافیتِ حضور" و" چرخِ امید" را در دلمان بر جا نهاد.
محمد پیرحیاتی (مونس) و محمود پیرحیاتی
طرح جلد کتاب اثری از هنرمند گرافیست حسین فیلی زاده بر اساس نقاشی هایی از محمد پیرحیاتی(مونس) تحت عناوین « عارف ابوالعباس نهاوندی » از نهاوند و «نقاش آمالدوس نیلسن » از ماندال.
نظر معمار و هنرمند عکاس محمود پیرحیاتی درباهی کتاب ِعکاسی « از نهاوند تا ماندال »
«عشق به عکاسی، عکاسی عشق است»(استاد مونس)
... در این روزها که از هرگوشهی جهان صدای ناموزون و اغلب خبرهای ناخوشایند و البته دلسوزانهای میشنویم تا هرچه بیشتر شاهد بیرحم و بی مروّت شدن انسان و انسانیت باشیم به ویژه در کشتارهای بیرحمانهی کودکان و زنان بیدفاع سوری، فلسطینی، عراقی، افغانستانی، فاجعهی منا و قربانیان فاجعهی پاریس و بلژیک و ...که دل هر انسان صاحب وجدانی را به درد میآورد. کتاب حاضر-« از نهاوند تا ماندال»- شاید نمادی از صدای صلح، دوستی، پیوند و ارتباطی باشد میان دو نگاه به زندگی در دو سوی جهان با دو فرهنگ متفاوتی که به نوعی به استقبالِ زیبایی و امید رفته است.
به قول استادمان – محمد پیرحیاتی(مونس)- «پژوهش با رویکرد تطبیقی خودآگاه و ناخودآگاهانه به تعامل و تسامح،گفتگو وتبادل، پذیرش و صبوری،تأمل و اندیشیدن در کنار تشابهات و تفاوتها، دامن میزند».اگر اندکی با تأمل به آنچه استاد مونس در رابطه با پژوهش بهویژه با رویکرد تطبیقی بیان نمودهاند بپردازیم شاید دریابیم علت و دلیلِ شکلگیری کتابی با هنر عکاسی تحت عنوان«از نهاوند تا ماندال»، نیز دارای چه پشتوانهی عمیق و فکر شدهای است که در«دیدن ودیدار»، قابلیت کشف و دریافت خود را به زیبایی به ودیعه نهاده است.
براینپایه، عکاسان این دفتر همچون دو شهر نهاوند و ماندال دارای اشتراکات بصری فراوانی در مواجهه با سوژهها و ابژههای عکاسی خود بودهاند که هر دو در ذوق به تصویر کشیدن بناها، فضاها و المانهایی همت گماشتهاند که اغلب در سه ساحت فرهنگِ شهری، طبیعت و آثار تاریخی و فر هنگی و ... خود را آشکار می نمایند. شاید ردّپای خلاقانهی عکاس ایرانی ساکنِ کشور نروژ- شهر ماندال- استاد محمد پیرحیاتی(مونس) به خوبی بر این امر تأکید می نماید زیرا ایشان با به کارگیری خودآگاهانهی «گلدانی» در اغلب صحنههای عکاسیاش نه تنها هنر چیدمان خود را باردیگر به رخ میکشد بلکه بدین وسیله حضور خود را در کنار شهروندان محترم نهاوندی – شهر پدریاش- اعلام میدارد که این خود بار روحی و روانی «دیدن ودیدار» را به شکلی نمادین در هردوسوی جهان به خوبی آشکار می سازد.
از سوی دیگر این حقیر- محمود پیرحیاتی- به مثابه یک عکاس بدون هیچ ادعایی دست به سوی عناصری برده است تا شهر تاریخی، فرهنگی، ادبی و هنری نهاوند را باردیگر در همراهی با شهر فرهنگی، ادبی و هنری ماندال در مسیری قرار دهد که حکایت از دیالوگ با بیان بصری نماید. بدیهی است که این عکسها نه تنها از زندگی که برای زندگی خلق و ثبت گردیدهاند تا از یاد نبریم که چگونه میتوانیم با تفاوتها هرچه بهتر در کنار یکدیگر با تفاهم زندگی کنیم.
لازم به ذکر است مجموعه عکسهای این کتاب ، قبلا در نمایشگاهی به همین نام از تاریخ 9 تا 18 آبانماه 1394 در شهر نهاوند درمعرض دید عموم قرار گرفت و به دلیل استقبال مخاطبان نمایشگاه با 2 روز تمدید در مورخه 20 آبانماه خاتمه یافت .
نکته حائز اهمیت و تاملبرانگیزی که سبب گردید عکاسان – استاد محمد پیرحیاتی (مونس) و محمود پیرحیاتی- نمایشگاه عکاسی از «نهاوند تا ماندال » را تبدیل به کتابی نمایند، بیشتر به رویکردی برمیگردد که استادمان - محمد پیرحیاتی (مونس) – اغلب در باب مقوله ی ضبط و ثبت وقایع، مطرح مینمایند آنچنانکه پیش از این نیز گفتهاند: «بر اهل پژوهش و وقایع نگاران پوشیده نیست ضبط و ثبت وقایع مهم بهویژه در حوزه فرهنگی، ادبی، هنری و پژوهشی که اغلب بازده کوتاه مدت ندارند و در آینده اثر و نقش برجستهی خود را آشکار میسازند، نیازمند همت، از خودگذشتگی ، جسارت و تصمیمی است که حکایت از پشتوانه عمیق و غنی نهفته در بینش و منش کسانی دارد که دل در گرو فرهنگ آن سرزمین و خدمت به آن ملت دارند» .
براینپایه عکاسانِ این دفتر نیز در همین راستا گامی هرچند کوچک برداشته و ضبطِ و ثبت این واقعه مهم فرهنگی و هنری را به دست تقدیر، تقصیر، تفسیر، تعبیر و ... نسپردهاند تا مردم شریف، نجیب و هنردوست نهاوند و ماندال را در بُرشی از زمان و مکان دارای تصاویری تطبیقی در کتابی ماندگار، ثبت و ضبط نمایند. بدیهی است این رویکرد آرشیوی قابل اعتنا، نه تنها برای مردم امروز این دو شهر عزیز و محترم مهیا خواهد نمود تا از دیدن آنها دچار لذت، مسرت، شادی و زیبایی گردند بلکه آیندگان این دو شهر و ملت شریف را نیز دارای ظرف و ظرفیت مستندسازی با رویکرد تطبیقی و معرفتشناختی با بیان بصری مینمایند. بدیهی است تقویت اینهمانی در لذت، مسر ت، شادی، زیبایی، معرفت و البته تسامح و تساهل در هر زمانی دارای بیانی است واضح و روشن که «دیگرپذیری» را با خود به همراه خواهد آورد که این مجموعه عکسها و نمایشگاه« از نهاوند تا ماندال» برای همیشهی تاریخ نشان خواهد داد که مقولهی پذیرش در نزد مردم بافرهنگ و ادب و هنر شهر نهاوند تا چه اندازه ارزشمند بوده است.
در اینجا بر خود لازم میدانم از حضور گرم و پرشور وشعور همشهریان فرهیخته نهاوندی و نیز از همکاری دلسوزانهی مجموعه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی نهاوند که از زمان افتتاحیه نمایشگاه تا آخرین روز آن از هیچ کمک و مساعدتی دریغ نکردند ، صمیمانه تشکر نمایم . در پایان از استادمان محمد پیرحیاتی (مونس) سپاس و قدردانی خود را بجا میآورم که برای تبدیل این مجموعه عکسها به کتاب نه تنها استقبالی گرم و همدلی صمیمانهای را از خود نشان دادند بلکه با عنایت و بزرگواری خویش، خواهر ارجمندم خانم زهره پیرحیاتی را در راستای اقدام عملی چاپ کتاب مسؤل نمودند که در همین جا از خواهر پرتلاش و زحمتکشام نیز به خاطر پذیرش این مسؤلیت سپاسگزاری می نمایم. سخن خود را با شعری از کتاب«سه بال پرنده» – مجموعه اشعار- از استاد مونس به پایان می رسانم:
«حیران شد نیتم
در جمع نخستین مومنانِ به نور
گل آفتابگردان
اولین عکاسی بود
که با خورشید بیعت می کرد»
محمود پیرحیاتی
(معمار و عکاس)